ضرورت واحد پژوهشی
امروزه طرح مباحث اصول اعتقادات و الهیاتی به نحو استدلالی و برهانی برای دفاع از اندیشههای اصیل اسلامی امری ضروری است. در دورانی که مخالفان با طرح آراء سست و بی‌بنیان خود و انواع انحرافات فکری به مبارزه با پایههای فکری اسلامی مشغول هستند اندیشمندان مسلمان و معتقد مکلف هستند با بیان مفاهیم دینی و تبیین عقلانی اعتقادات دینی به تحکیم مبانی اعتقادی متدینان بپردازند و با پاسخگویی به شبهات، تبلیغات سوء دشمنان اسلام را خنثی نمایند. البته ورود در میدان تضارب آراء و دفاع از اعتقادات آیین مقدس اسلام و اثبات حقانیت و برتری آن بر ادیان و مبارزه با بیدینی و الحاد و شرک مشروط به تواناییهای خاصی است که یکی از مهمترین و کارآمدترین آنها به مبانی و بنیانهای فلسفی مربوط میشود. حکیمان مسلمان، متکلمان توانمند و عالمان دینی با اطمینان از حقانیت اسلام و عقلانیت نهفته در اندیشههای اسلامی با قوت و اعتماد به نفس در این میدان گام نهادند و عملاً اثبات کردند که میراث عظیم الهیات حکمی، به ویژه آن بخشی که همراه با آموزههای قرآنی است به خوبی میتواند در مقابل آراء کهن و جدید فلسفی و کلامی غربی و شرقی، همچنان به عنوان منبع اندیشههای ناب در حوزه مباحث اعتقادی مطرح باشد و رخنههای معرفتی مکاتب رقیب را نشان دهد.
با توجه به اهمیت و نقش فعالیت های حکمتبنیان در حوزه علوم انسانی اسلامی، این برنامه پژوهشی میتواند بستر مناسبی برای طرح اندیشههای الهیاتی باشد. در بیان ضرورت راه اندازی این واحد پژوهشی باید گفت حرکتی که از سوی بزرگانی چون شیخ مفید، سید مرتضی، نصیرالدین طوسی، خاندان دشتکی و ....، برای دفاع از اندیشههای اسلامی آغاز شده بود در قرن یازدهم با ظهور حکیم صدرالمتألهین به اوج خود رسید. در این طریق به جای اتکای صرف به عقل فلسفی، آموزههای قرآنی در کنار برهان و شهود عرفانی به عنوان منبعی برای تحصیل حقایق الهیاتی مورد توجه قرار میگیرند. پس از صدرا بزرگانی چون علامه طباطبایی و استاد مطهری و ... به این حرکت تداوم بخشیدند؛ تکمیل این مطالعات و بررسی و ارزیابی این تلاشها به ویژه با توجه به نظرات منتقدان این حرکت، میتواند به تولید علم و توسعه مرزهای علم و دانش بینجامد.
این برنامه علمی در سه کمیته تخصصی قابلیت اجرا دارد:
- الهیات حکمی قرآنی در دو شاخه مبدأشناسی و معادشناسی
- انسان شناسی حکمی قرآنی
در نظر است فعالیت این واحد پژوهشی در کمیته الهیات حکمی قرآنی بر مسأله توحید افعالی، اسماء و صفات متمرکز باشد، کمیته اتسان شناسی حکمی قرآنی بر سه موضوع فلسفه عمل، رابطه نفس و بدن، تربیت و فطرت
- روش شناسی قرآنی